Yaprak zararlıları ile mücadele

Popüler

Yaprak zararlıları genelde dış mekan bitkilerinin problemi olsa da iç mekan bitkilerinde de ciddi problemler, istilalar ve bitki ölümleri ile karşılaşabiliriz. Yaprak zararlarını kısa kısa tanıyalım ve evde kimyasal ilaç kullanımı haricinde ne tür bir mücadele uygulayabileceğimizi öğrenelim.

Teşhis

Yaprak zararlılarıyla mücadelede en etkili yöntem, önleme ve erken teşhistir. Bitkinizi benim yaptığım gibi her gün olmasa bile gün aşırı kontrol etmek, özellikle zararlıların saklanmayı ve yumurtlamayı sevdiği yaprak altlarını incelemek çok önemlidir. Her sabah onlara günaydın derken taze sürgünleri, yaprak altlarını ve üstlerini mutlaka inceleyin. Önerim minik de olsa bir büyüteç edinin ve şüphelendiğinizde mutlaka yaprakları yakından inceleyin. Bazen incecik toz gibi görünen şey aslında hareket eden yaprak zararlıları olabilir. Ayrıca zararlı olmasa da incelemesinin ne kadar keyifli olduğunu göreceksiniz 🙂 Yaprak zararlıları nemli ortam sever genelde (kırmızı örümcek hariç, o nemden hoşlanmıyor pek). Unlu bit ve yaprak bitleri özellikle kıvrımları olan, aralarında havanın dolaşmadığı ve ıslak kalmaya meyilli yapraklara bayılır. Bu sebeple sabah sulama yapmak önerilir ki gün içinde kalan su damlacıkları buharlaşabilsin. 

Bu zararlıların temel hedefi bitkinin öz suyu ve lezzetli yerleri ile beslenip olabildiğince üremek ve kendi soyunu devam ettirmektir. Onlar da kendi ekmeğinin derdinde yani. Gel gelelim bizim evdeki yeşillere göz dikince kaşımızın kalkması da normal 🙂

Mücadele

Kimyasal mücadele dış mekan bitkilerinde faydalı böceklere, toprağa, havaya ve size zarar verebilir. Doğanın dengesini bozmamak adına kimyasal mücadele mecbur kalınmadıkça BENCE tercih edilmemelidir. Uğur böceği gibi doğal savaşçıların teşvik edilmesi ve/veya ağaçlara bırakılması ile mücadele yöntemi tercih edilebilir. Doğaya zarar vermeyen doğal insektisit etkili neem ağacı yağı (tesbih ağacı yağı) gibi ürünler de tercih edilebilir. Ancak elbette ben dış mekan bitkilerinde değil ev içi mücadele konusuna odaklanmış bir bitki yetiştiricisiyim. Bu sebeple dış mekanda yaprak zararlıları ile mücadeleyi konunun uzmanlarına devretmek gerekir. Kesinlikle etkisini bilmediğiniz ve zirai ehliyeti olmayan kişilerin ilaç adı altında önerdiği zehirlere yönelmeyin. Yaprak-bitki analizi olmadan tarlanızda bahçenizde tarım zehri kullanmak hem sizin hem bitkinizin hem de doğanın sağlığına zarar verebilir.

Evde mücadelede en önemli adım yeni alınan bitkilerin diğer bitkilere hemen yaklaştırılmamasıdır. Yeni alınan bitki bir süre ayrı tutulması ve incelenmelidir. İç mekan bitkilerinde yaprak zararlıları ile mücadelede kimyasal kullanımı ilk başvurulan çözüm asla olmamalıdır. Evdeki basit karışımlar ve doğal insektisit etkili ürünler ile mücadele denenebilir.

Ürün önerilerime Instagram @evyesili hesabımda profildeki Faydalı Linkler sekmesinden listeler halinde ulaşabilirsiniz 👇🏻

https://www.instagram.com/evyesili/

Evde en sık rastlanan yaprak zararlıları:

  • Kırmızı örümcek
  • Yaprak bitleri (aphids)
  • Unlu bitler
  • Kabuklu bitler
  • Fungus gnats (meyve sinekleri)
  • Thrips (tripler)
  • Kırkayaklar (çok ayaklılar)
  • Springtails (yay kuyruk böceği)
  1. Kırmızı Örümcek: En tehlikeli yaprak zararlarılarından biri. Genelde çok geç olana kadar tespit etmek pek mümkün değildir. Yapraklar arasında örümcek ağına benzer işaretler varsa ama üzerinde sizin göremediğiniz kadar minik canlılar varsa işte o kırmızı örümcektir. Normal ev örümcekleri ile karıştırılmamalıdır. Yapraklar üzerinde lekelenme, renk kaybı ve kahverengi minik yamalara neden olabilir. Bu işaretler güneş yanığı ve ödem ile karıştırılmamalıdır. Mutlaka bitki yakından incelenmelidir ve şüphelenir şüphelenmez karantina uygulanmalıdır.
  2. Yaprak bitleri (aphids): Aphidler ya da genel anlamda yaprak bitleri pek çok renkte olabiliyor. Bunların derdi de bitkinin özsuyunu içmek ve üremek. Genelde yeşil renklilerdir ve çok hızlı büyürler. Koloni halinde yaşarlar. Yakından bakarsanız kolayca görülebilirler. Yaprak biti belirtileri; bitkilerin yapraklarında veya bitkinin durduğu yerin zemininde yapışkanlık şeklinde kendini gösterebilir. Bu yapışkan sıvıyı yaprak bitleri salgılar. Bazı yapraklar sararabilir. Genelde karıncalar ile ortak hareket etmeye meyillidirler. Özellikle açık alanda bir ağaçta bolca karınca varsa yaprak bitinden şüphelenmek gerekir. Karıncalar bu yapışkan şekerli sıvı ile beslenirken yaprak bitlerini de korur.
  3. Unlu bitler: Kabuklu bitlerin akrabası olan unlu bitler tespit edilmesi en kolay bitlerdir belki de zira beyaz, çektikçe sünen ve pamuksu görüntüsü ile kolayca ayırt edilebilen canlılardır. Bunlar da bitkinin öz suyunu emer. Özellikle sukulentlerin yaprak aralarında yaşamaya bayılır. Oralar iyi kontrol edilmelidir.Evde unlu bit ile mücadele yöntemi
  4. Kabuklu bitler: Kabuklu bitler bitkinin sapları ve yaprakları üzerinde minik kahverengi çıkıntılar şeklinde kendini gösterir. Tırnakla kazıdığınızda yaprağı emdiği yerde minik girintiler görmeniz mümkündür. Bunlar da yaprak bitlerinde olduğu gibi yapışkan bir sıvı salgılar. Yaprakların üstünde siyaha dönmüş yapışkan bölümler görülebilir. Yerlerde yapışkanlık tespit edilebilir. Yaprak altı ve üstü, yeni sürgünler ve çiçek dalları en sevdiği taze yerlerdir.
  5. Fungus gnats(meyve sinekleri): Bizim meyve sineği dediğiniz etrafta fütursuzca gezinen ve sinir bozan minik sineklerdir bunlar. Genelde organik materyale gelirler. Topraktan uygulamaya bayıldığınız muz kürleri, maya kürleri gibi karışımlara bayılırlar. Bu nedenle bunları uyguladığınızda elde ettiğiniz tek şey bu sevimsiz minik sinekçikler olur. Bunları uygulamasanız da kalitesiz toprak karışımı, (ki içinde muhtemelen organik materyal vardır ve steril değildir) çürümüş kökler, durgun su (saksı tabağında biriken sular) ve toprağın uzun süre ıslak kalması gibi durumlara bayılırlar. Bitkilere zarar vermezler ancak sinir bozarlar.
  6. Thrips: Saçakkanatlılar böcek takımının üyeleri olan tripler de sevimsiz yaprak zararlarından biridir. Bitkilerin yapraklarında kavrulmuş görüntüye neden olabilirler. Geniş yaprakları Monstera gibi bitkileri ve palmiye türlerini çok severler. Düzenli mücadele haricinde kurtulmak mümkün değil gibidir. Güneş yangına benzeyen yer yer sararmış ve/veya kurumuş bir görüntüye neden olabilirler. Genelde yaprakların altında yaşarlar. Yaprak rengine yakın renkleri vardır.
  7. Kırkayaklar: Çok ayaklılar desek daha iyi olabilir zira sadece kırkayak demek istemiyoruz ancak bunlar da tanıdığımız kırkayaklara benzeyen türlerdir. Genelde dış mekanda bahçe toprağında yaşarlar. Bitkinin toprağına bahçe toprağı karıştırıldıysa eve saksı içinde gelirler. Normal şartlar altında organik materyalleri yer, solucanlar gibi toprağı karıştırır ve gübreye dönüştürür. Çok mecbur kalmadıkça bitkinin köklerini yemezler ancak elbette saksıda bir süre sonra organik materyal biteceğinden dişine göre kök bulursa yiyebilir. Tek tek elle toplayıp bahçeye atmak ve çok fazla miktarda varsa toprak değiştirmek önerilir.
  8. Springtails (Yay kuyruk böceği): Kırkayaklar gibi bu böcüklere de zararlı demeye içim el vermiyor. Genelde nemli toprakta organik materyaller ile beslenirler. Elbette bitki köklerinden taze olanları da yiyebilirler ancak çok ciddi boyutta üremediyse pek çok bitki bu durumdan hasar görmez. Zıplayabilirler. Springtails zıpçıkları varsa toprağınızın ıslak kaldığının işareti olabilir. İki sulama arasında toprağı kurutursanız büyük bölümü yok olur.

Yaprak zararlıları ile evde mücadele

Yaprak zararlıları genelde bitkiden bitkiye geçebilir. Bulaşan bitkiyi derhal karantinaya alınız yani diğer bitkilerden uzaklaştırınız ve geçmiş olma ihtimaline karşı diğer bitkileri kontrol ediniz.

İstila edilmiş bitkiyi yıkamak ilk adım olabilir. Tazyikli suyla içten dışa püskürterek yıkamak büyük oranda uzaklaştırılmalarını sağlar. 

Ciddi oranda istila edilmiş bitki bölümlerini mutlaka budayarak evden uzaklaştırın. Budamayı mümkünse yerlere dökülüp yayılabilecekleri ev içinde değil balkonda/açık havada yapın.

Ürün önerilerime Instagram @evyesili hesabımda profildeki Faydalı Linkler sekmesinden listeler halinde ulaşabilirsiniz 👇🏻

https://www.instagram.com/evyesili/

Neem ağacı yağı (tesbih ağacı yağı) doğal insektisit görevi görür. Bütçeyi sarsmayan bir doğal insektisit olarak her bitki bakanın evinde bulunması gerektiğini düşünürüm. Ya da bazı malzemeler ile de mücadele uygulanabilir.

Alkol veya losyonsuz-alkollü dezenfektanlar epey etkili. Makyaj pamuğuna alkol veya dezenfektan damlatarak büyük yaprakları, ufak bölümleri ise pamukluğu çubuk ile silebilirsiniz.

Unlu bit ile mücadelede oksijenli su uygulamasından pek çok memnun kaldım. Kanaldaki videoda onu anlattım detaylı.

Diğer zararlılar için 1 fısfıs şişesi suya birkaç damla arap sabunu veya tesbih ağacı yağı veya sirke damlatabilirsiniz. Yapraklarını yavaşça silin veya bitkiyi spreyleyin. Geçmezse 2-3 gün sonra yeniden tekrarlayın. Bazen bu uygulamayı 2 hafta kadar devam ettirmek gerekebilir.

Sukulent gibi sık yapraklı bitkileri bir kova suya eklediğiniz arap sabunu veya sirke veya alkol karışımına batırıp çıkarabilirsiniz. Zira sıkışık aralardakileri pıt diye görmeniz mümkün olmayabilir ancak bundan sonra aralarda kalan su damlalarının hızla buharlaşması için havadar bir ortamda bekletmek önemli.

Unutmayın, çok hızlı ürediklerinden bir kere uygulamak ve bir daha uğramamak çözüm olmaz. Gördükçe temizlemek elzemdir.

Bitkinin yapraklarını normal zamanda temizlerken nemli beze ayda 1 neem ağacı yağı damlatmak önleyici etki gösterebilir. Aynı şekilde arada bir alkol/dezenfektan ile silmek de fayda sağlayabilir ancak abartmamak önemli tabii her konuda olduğu gibi. 

Yaprak zararlılarının emdiği bitki bölümleri asla tamamen iyileşmez, sararan yaprak bölümleri eski rengine dönmez. Büyük oranda ise budayabilirsiniz. Bu tür mücadele esnasında bitki besini uygulamamak önerilir. Mücadele tamamen bittikten 1 ay kadar sonra sulama suyuna sıvı besin ile bitkiye destek verebilirsiniz.

Ürün önerilerime Instagram @evyesili hesabımda profildeki Faydalı Linkler sekmesinden listeler halinde ulaşabilirsiniz 👇🏻

https://www.instagram.com/evyesili/

Evde uçan sineklerle ilgili video şurada:

Ev Yeşili 

 

- reklam -
- reklam -

Son Yazılar

- reklam -

Önerilenler

- reklam -