Minik yeşil yosun topları olarak bildiğimiz Marimo evlerimizde sıklıkla görmeye başladığımız, şans getirdiğine inanılan sevimli yuvarlaklar. Marimo ve marimo bakımı ile ilgili bilmeniz gerekenleri yazıda bulabileceğinizi umuyorum.
Marimo nedir?
Marimo olarak bildiğimiz sevimli yeşil topların botanik bilimindeki ismi Aegagropila linnaei. Genellikle şans yosunu veya Marimo yosun topu olarak karşımıza çıkan bu “su yeşilleri” aslında yosun değil bir alg kolonisi.
Top şeklini alan bu algler üzerine yapılan ve Nature dergisinde yayınlanan saha çalışmalarına göre marimolar doğada 40 cm çapa ulaşabiliyor. 10 cm çapın üzerindeki marimoların ortasında bir boşluk olduğu çünkü algin kalınlığının 5 cm’yi aşamadığı tespit edilmiş.
Marimolara yani Aegagropila linnaei türüne, Japonya ve İzlanda gibi ülkelerdeki yüksek rakımlı, tatlı ve taze su barındıran sığ göllerde rastlanabiliyor. Lakin uzmanlar son yıllarda marimo nüfusundaki düşüşe de dikkat çekiyor. Son 30 yılda doğal habitatlarının sadece %50’sinde rastlanabildikleri tespit edilmiş. Ani popülasyon düşüşünün nedeni olarak iklim değişikliği, kirlilik ve pestisitler gösteriliyor ve bu durum marimoları nesli tükenmekte olan canlılar listesine sokuyor.
Marimoların neden yuvarlak bir form aldığını henüz kesin bir şekilde bilinmiyor. Birbiri üzerine yığılıp bir katmak oluşturabildikleri de yine saha çalışmalarında gözlemlenmiş.
Marimo festivali: Marimo Matsuri
Marimo ile ilgili araştırmaya devam ettikçe karşıma inanılmaz şeyler çıktı. Şöyle ki bir marimo festivali bile varmış 🙂
1920li yıllarda Japon ulusal hazinelerinden biri olarak kabul edilince marimolar aklınıza gelen her yerde satılmaya başlamış ve bu gelişme hem turistleri hem de ülke vatandaşlarını epey heyecanlandırmış. Gölü ziyaret edenlerin anı olarak marimoları aldığı ve zaman içerisinde bu doğal hazinenin zarar gördüğü fark edilince Japon hükümetinin nazik çağrısı ile pek çok vatandaş ellerindeki marimoları Akan gölüne geri göndermeye başlamış.
Marimolar Hokkaido adası yerli halkı Ainular için oldukça önemli görünüyor ki bir festivalleri var 🙂 Müthiş değil mi!
Marimo Matsuri Ekim ayında kutlanıyor ve 3 günlük kutlamalarda Ainu halk şarkıları söyleniyor, danslar ediliyor ve festivalin son gününde doğa anaya minnet gösterisi eşliğinde marimolar göle bırakıyor.
Bazı Ainu toplulukları bunun turist çekmek amaçlı olduğunu savunuyormuş bu bilgiyi de ekleyeyim. Ne kadar doğrudur emin olamadım.
Evde Marimo bakımı nasıl yapılır?
Şimdi gelelim evde marimo bakımına.
Evde marimo bakarken yakından incelerseniz minik yeşil iplikçiklerin adeta bir yumak halini aldığını rahatlıkla görebilirsiniz. Bu iplikçiklerin nehir tabanında yuvarlandıkça marimoya yuvarlak formunu verdiği söylenmektedir.
Doğal ortamında epey büyüyebildiklerinden bahsettik ama evde fanus içerisinde bakıldığında muhtemelen bu boya ulaşmayacaklardır.
Marimoları bitki veya akvaryum ürünleri satan mağazalarda bulabilirsiniz. Ülkemizde epey sevilen marimolar gittikçe daha çok karşımıza çıkıyor.
Marimo bakımı için ihtiyacınız olan şeyler oldukça az: Bir fanus, biraz ışık ve oda sıcaklıklığında içme suyu.
Fotosentez yapacağından marimolar için ışık elbette olmazsa olmaz. Lakin marimo yeşili fazla ışıktan hele ki direkt güneş ışığından hiç hoşlanmıyor ve kahverengi bir renge dönebiliyor. Pencereden birkaç metre uzaktaki bir kitaplık rafında hafif aydınlık bir noktada durması yeterli. Kahverengileştiğini görürseniz ve diğer faktörlerden eminseniz ışığının fazla geldiğini varsayabilirsiniz. Demek ki biraz daha uzaklaştırmak gerekli 🙂
Marimo için kullanacağınız suyun çeşme suyu değil arıtma veya içme suyu olmalı ve oda sıcaklığında olması önemli. 20-25 derece aralığında olsa yeterli.
Çok geniş bir fanusa ihtiyacınız olmayacak. Birkaç tane minik marimoyu aynı fanusa koyabileceğiniz gibi tek tek minik kavanozlarda veya fanuslarda da bakabilirsiniz.
Suyun hızla buharlaşacağı yaz aylarında daha sık olacak şekilde birkaç haftada bir suyunu değiştirmek önemli. Arada göldeki akıntıları taklit etmek için fanusu şöyle bir sallamanız ve marimoları dolandırmanız da hoşlarına gidecektir diye düşünüyorum.
Işığı da hesaba katarsak fanus içerisinde yeşillenme görebilirsiniz. Bazen marimoların üzerinde kalıntı da oluşabilir. Bu durumda fanusu temizlemeyi unutmayın.
Marimolar bazen yüzebileceği gibi bazen suyun dibine de çökebiliyor. Bazen üzerinde minik minik su kabarcıkları da görmek mümkün. Bunlar oldukça normal durumlar.
Marimoların suda köklendirme yapılan bitkilerin dibine koyulduğunu görüp bunu da denedim. Monstera deliciosam bir güzel marimoma tutundu ve hatta köklerden biri ortasından delip geçti 😀
Monstera deliciosa’nın köklenmesini hızlandırır mı sorusuna kesin bir yanıt verememekle birlikte negatif bir etkisini görmediğimi eklemeliyim.
Marimoları herhangi bir besin ile beslemenize gerek olmadığını da belirteyim. Kendi başlarına kitaplığın bir köşesinde yaşayan minik topların pek bir bakım ihtiyacı yok anlayacağınız 🙂
Marimo ve bitki bakımıyla ilgili ürün önerilerime Instagram @evyesili hesabımda profildeki Faydalı Linkler sekmesinden listeler halinde ulaşabilirsiniz 🍀👇🏻
