Bitki bakımında en sık yaşanan problemlerin çoğunun temelinde fazla sulama olduğunu söylemeliyim. Peki, bunu yanlışlıkla yaptıysak? Ya da hatamızı sonradan fark ettiysek? bitkimi fazla suladım ne yapmalıyım diyenleri şu tarafa alalım 🙂
Öncelikle fazla sulamak nedir onu netleştirelim.
Fazla sulamak ne demek?
Fazla sulamak, bir seferde bol miktarda suyu bitkinizin saksısına dökmek demek değildir.
Fazla sulamak, bitkinin ihtiyacından fazla sulama yapmak demektir. Ya miktar olarak ya da sulama sıklığı olarak. Bitkiniz suyu kullanmadıysa ayda bir kere bile sulasanız fazla sulamış sayılabilirsiniz.
Diğer taraftan “Arada bir şırınga ile sulama yapıyorum demek ki fazla sulamıyorum” diyemeyiz. Bitkiler ihtiyaç dahilinde saksı altındaki deliklerden su akacak kadar sulanmalı, saksı içerisindeki dikim materyali iyice ıslanmalı ve fazla su tahliye deliklerinden akıp gitmelidir. Damla damla sulayarak bitkinin ihtiyacı olan suyu veremeyiz.
Kaç günde bir sulamalıyım?
Her bitkinin fotosentez hızı ve dolayısıyla suyu kullanma hızı, yaşam döngüsüne, ortamına ve türüne göre farklılık gösterir.
X bir bitki Antalya’da Kasım ayında güney cephede günde 1 birim sulanmaya ihtiyaç duyarken, aynı boydaki ve türdeki Y bitkisi yine Antalya’da yine Kasım ayında kuzey cephede çok daha azına ihtiyaç duyabilir.
Aynı boydaki 2 X bitkisini birebir aynı ortama koysanız dahi suyu kullanma hızları farklı olabilir.
Dolayısıyla bitkinin türünü ve ortamını göz önünde bulundurmakla birlikte en önemli rehberimiz bitkinin oturduğu saksıdaki dikim materyalinin ıslaklığı olmalıdır.
İlgili: Bitkilerde sulama ile ilgili püf noktaları
Bitkimi fazla suladım ne yapmalıyım?
Peki, diyelim ki her birine dikkat ediyoruz ama fark etmeden bitkimizi fazla suladık ya da bizim haricimizde birileri daha sulamış. Ne yapacağız?
- Delikli saksının faydalarından biri burada devreye giriyor. Saksınız delikliyse fazla su akıp gideceğinden altındaki tabakta biriken suyu boşaltsanız yeterli. Saksı içerisi de biraz fazla ıslaksa ve/veya toprak karışımınız yeterince geçirgen değilse bir çöp şiş, chopstick veya ince uzun bir pipet ile bitkinin dibini hafif havalandırın ki kökler oksijensiz kalmasın. Unutmayın, köklerin oksijene ihtiyacı var. Bitkiyi bu esnada başka bir strese daha sokmayın ve kendine gelene kadar mümkünse hafif havadar bir ortamda tutun. “Güneşe koyayım da su buharlaşsın” diye düşünmeyin, artan sıcaklık ile birlikte kökleri pişirip kök çorbası yapma ihtimaliniz yüksek 🙂
- Deliksiz bir saksı kullanıyorsanız ve fazla suladıysanız ise işiniz biraz daha zor. İçi sırlı seramik, deliksiz plastik gibi suyu geçirmeyen saksıların dibinde biriken suyu tahliye etmeniz gerek. Bu aşamada bitkinin ne kadar fazla sulandığı da önemli. Birazcık fazla kaçtıysa hemen problem yaratmayabilir ve bitkinin türüne göre tolere edilebilir bir durum söz konusu olabilir. Lakin fazla sulanmayı asla tolere edemeyecek türlerde – ki bunlar genellikle vücudunda halihazırda su tutan sukulent bitkilerdir – toprak karışımı değişimine kadar gitmek gerekebilir. Bitkiyi saksıdan kök topu bozulmayacak şekilde çıkarabiliyorsanız çıkarıp saksının içerisinde su birikip birikmediğine bakabilirsiniz. Bitkiyi elinizde sabit tutup saksıyı hafif yan yatırıp fazla suyu yer çekimi yardımıyla boşaltmaya çalışabilirsiniz. Eğer bitkiyi yeni bir toprak karışımına alacaksanız eliniz değmişken delikli bir saksı seçmeyi ihmal etmeyin 🙂 Deliksiz saksılarda en azından içi sırsız terracotta yani çömlek saksı tercih ederseniz fazla suyun saksı tarafından emilmesi sayesinde bazı riskleri eleyebilirsiniz.
Herhangi bir problemi olduğunu fark ettiğiniz bitkiyi mümkünse yaprak, gövde veya herhangi bir bölümünden çoğaltmak mümkünse çoğaltmaya başlamanızı öneririm. Problemi çözemez de anne bitkiyi kaybederseniz bir B planınız olur ve bitkiden toptan vazgeçmek zorunda kalmazsınız.
Bitkileri az sulamadan değil fazla sulamadan öldürdüğümüzü de bir kere daha hatırlatmak isterim. Az sulama, genellikle geri dönüşü olan sorunlar yaratır. Fazla sulamada ise kökler oksijensiz kalır, anaerobik ortam oluşur, kökler boğulur, çürür ve ölür.