Ev yeşillerini evimizde konumlandırırken dikkat edilecek ilk ve en önemli şey şüphesiz ışık. Doğru ışık alamadığında bitkinizin gün geçtikçe mutsuz bir hale bürünmesi işten bile değildir. Evimizde nispeten az ışık alan alanlarda konumlandırabileceğimiz birkaç ev yeşili mevcut. Gözlerinizi bitkinin yapraklarındaymış gibi düşündüğünüzde gökyüzünü görmeyen ve/veya pencereden epey uzakta bir köşeye bitki yerleştirirken tercihimizi az ışığı tolere edebilen bitkilerden yana kullanmalıyız.
Öncelikle kısaca “az ışık” tanımına odaklanmak isterim. “Az ışık isteyen” kelime öbeğini kullansak da aslında bu tanım biraz yanıltıcı olabiliyor. Zira bu tanım aslında bitkilerin isteğine değil toleransına vurgu yapar. Yani az ışık isteyen bitki aslında az ışığı tolere edebilen bitkidir demeliyiz. Ben de zaman zaman “az ışık isteyen” deyiveriyorum anlatırken ama doğrusu “tolere edebilen” olmalı. Bu bitkilerimizin aldıkları ışık azaldıkça fotosentez hızının ve dolayısıyla büyüme hızının düşeceği unutulmamalı.
Peki kim bu az ışık alan yerler için tolerans gösteren ev yeşilleri?
Sansevieria / Paşa Kılıcı:
Evlerimizin kadim yeşillerinden biri paşa kılıcı, peygamber kılıcı veya cins ismiyle Sansevieria türleri. Silindirik olan, yaprakları sarılı-yeşilli olan, diken gibi görünen türleri bulunan epey popüler bitkimiz. Anneanne bitkilerinden biri zira ülkemizde evlerimizde mutlaka bulunan veya en azından bir dönem bulunmuş yeşillerimizden. Sansevieria doğal ortamında parlak ve hatta direkt güneş altında rahatlıkla yaşarken evimizdeki az ışık alan yerleri öyle güzel tolere eder gibi donuk bir köşeye bütün ihtişamıyla vurgu yapabilir. Susuzluğa karşı da epey dayanıklı bir yeşilimizdir. Bitki bakımına yeni başlayanlar için kesinlikle önerdiğim, yapraklarından vejetatif bir şekilde çoğalabilen ve bakımı oldukça zahmetsiz bitkiler. Yenilirse zehirli olduğunu unutmamak önemli, patili dostlarımız veya bebeklerin erişim alanında olmasa iyi olur. Az ışık alan kitaplık rafları, pencere hizası dışındaki duvar rafları, az ışık alan banyolar ve koridorlarda, ofislerde tercih edilebilir. Ev Yeşili kanalında Sansevieria bakımı ve çoğaltılması ile ilgili videolar bulabilirsiniz.
Zamioculcas zamiifolia / ZZ bitkisi:
ZZ bitkisi diye bilinen Zamioculcas zamiifolia da bir numaralı ofis yeşillerimizden bence. Ofis gibi az ışık alma potansiyeli olan ortamlarda sıklıkla karşılaştığımız, bakımı epeyce kolay bir bitki. Özetle bakmıyoruz 🙂 Şaka elbette! Nadiren sulanması yeterli, az ışığı tolere edebilen, dalları hafif bir kavis yaparak ortamı dolduran, yaprağından, dalından veya kökünden ayırarak çoğaltabileceğimiz bir bitki Zamioculcas zamiifolia. Yenilirse zehirli olduğunu unutmamak önemli; evlerimizde patili dostlarımız veya bebeklerin erişim alanında olmasa iyi olur. Uzun seyahatlere çıkan veya bitki bakımına yeni başlayanlar için yine iyi bir seçim. Kolay göz ardı edilebiliyor olması yapraklarında bolca toz birikmesine neden olabilir. Zaten az ışık alan alanlarda bir yaprakların tozla kapanması fotosentez hızını epey etkiler. Zaman zaman temizlemeyi atlamamak gerekir. ZZ bitkisi bakımı ve problemlerinin çözümlerini Ev Yeşili Youtube kanalında bulabilirsiniz.
Pothos / Epipremnum aureum / Salon sarmaşığı:
Pothos türleri saksısını dolduran, üst raflardan veya tavandan sarkıtılmaya müsait, bakımı oldukça zahmetsiz, az ışığı tolere edebilen, hızlı gelişim gösteren türlerimizden. Yapraklarındaki alacalığa göre farklı varyeteleri bulunan pothoslarda alacalılık yani yeşil olmayan alanların artması ışık ihtiyacının da arttığına işaret eder. Yani ne kadar alaca o kadar fazla ışık gereksinimi. Genelde tavandan veya yüksek bir raftan sarkıtılan bu dostumuzla ilgili en büyük problem sulamasının unutulması olacaktır. Zira yerden yükseldikçe ısınan havanın etkisiyle sarkıtılan bitkiler, yerdeki veya göz hizamızdaki bitkilere göre daha sık sulanma isteyebilir. Pothos türleri az sulamayı tolere edebilir ancak mutlaka dikim materyali kontrol edilerek sulama yapılmalıdır. Fazla sulama geri dönüşü olmayan kök çürümesi problemine yol açacağından kontrolsüz sulama bitkinin sağlığını riske atar. Yaprakların sıralandığı dal üzerinde yaprak ve gövde bölümü bulunacak şekilde bir çelik alınırsa suda kolaylıkla köklendirilebilir. Köklendirilen çelikler ayrı saksılara alınabileceği gibi anne bitkinin saksısının daha dolgun görünmesi için boş bölümlere de dikilebilir. Yenilirse zehirli olduğunu da belirtmeden geçmeyeyim. Pothos bakımı ve çoğaltılması ile ilgili detaylı bilgilere Ev Yeşili Youtube kanalından ulaşabilirsiniz.
Chlorophytum comossum / Kurdele çiçeği
İngilizce’de Spider plant yani örümcek bitkisi denmesi gerçekten de örümcek ayaklarına benzer formuna yapılan bir göndermedir. Türkçe’de ise yapraklarının kurdele şeritlerine benzemesi sebebiyle kurdele çiçeği demişiz. Bakımı oldukça kolay ve üstelik zehirli olmayan bitki türlerinden biri. Kurdele çiçeğinin salınan minik yavruları onu hem oldukça dolgun gösterir hem de bu bebeklerden çoğaltma yapmak mümkündür. Kökleri pek çok bitkiye benzemeyen, beyaz, kalın, tüp formundadır. Hızla gelişen köklerinin düğümlenmesi muhtemeldir. Hafif sıkışık olması bebek oluşumunu desteklerken uzun süre aynı saksıda kalması kök düğümlenmesine yol açabilir. Zaman zaman kontrol etmek önemlidir. Az ışık alan alanlarda rahatlıkla bakılabilir. Susuzluğa toleransı bir nebze düşüktür. Yaprakların renginin solgun bir yeşile dönmesi yaprak zararlısı gibi problemler yoksa genelde susuzluk belirtisidir. Tavana asılarak konumlandırmak en doğru yerleşim kararlarından biridir ancak yukarıların sıcak olduğunu unutmamak gerekir. Yapraklar çıtır çıtır samanlı bir görünüme dönüşebileceğinden gözünüz mutlaka üzerinde olmalı. Ev Yeşili Youtube kanalında kurdele çiçeği bakımı ve çoğaltma detaylarını bulabilirsiniz.
Az ışığı tolere edebilen diğer türlerimi Aglaonema / Çin herdem yeşili, Aspidistra elatior, Spathiphyllum / Barış çiçeği sayılabilir. Barış çiçeği bakımını Ev Yeşili Youtube kanalında bulabilirsiniz.
